VISCOSUPLEMENTACJA DOSTAWOWA
Choroba zwyrodnieniowa stawów dotyka w wielu krajach około 20 proc. osób powyżej 40. roku życia, może mieć różne podłoże (urazowe, zmiany w budowie stawów – dysplazja, upośledzenie ukrwienia doprowadzające do jałowej martwicy), ale niezależnie od etiologii z czasem powoduje ograniczenie funkcji stawu (ograniczenie ruchomości) oraz ból w czasie ruchu. Zmiany zwykle rozwijają się powoli od niewielkiego ograniczenia ruchomości i bólu w czasie większego wysiłku aż do usztywnienia stawu i bólu ciągłego występującego niezależnie od ruchu. Mamy kilka możliwości leczenia zmian zwyrodnieniowych – farmakologiczne i operacyjne.
Viskosuplementacja to metoda leczenia choroby zwyrodnieniowej stawów polegająca na dostawowym podaniu kwasu hialuronowego w iniekcjach, podawanych w odstępach cotygodniowych powtarzanych od trzech do pięciu razy. Zabieg ten powoduje poprawę funkcji stawu i zmniejszenie dolegliwości bólowych poprzez wzrost lepkości i elastyczności płynu stawowego, odżywienie chondrocytów oraz zmniejszenie tarcia w czasie ruchu chrząstki stawowej. Za dobry efekt tej metody uznajemy poprawę subiektywną i obiektywną u pacjenta przez okres 6 – 12 miesięcy. Stosujemy ją głównie w początkowych etapach choroby zwyrodnieniowej ponieważ wtedy uzyskujemy najlepsze efekty oraz przedłużamy moment podjęcia decyzji o alloplastyce stawu.
Kwas hialuronowy jest głównym składnikiem płynu stawowego, który zapewnia jego funkcję mechaniczna jak i biologiczną. Jego główną cechą jest umiejętność absorpcji, chłonięcia wody nawet trzykrotnie więcej niż jego własna masa. W warunkach fizjologicznych sól kwasu hialuronowego jest związkiem syntetyzowanym i wydzielanym do płynu stawowego przez komórki błony maziowej. Warunkuje on lepko-sprężyste właściwości płynu stawowego oraz odgrywa istotną rolę w prawidłowym ruchu stawu. W przebiegu choroby zwyrodnieniowej stawów zmniejsza się stężenie tego dobroczynnego kwasu, co było podstawą teorii terapii polegającej na uzupełnianiu ubytków iniekcjami dostawowymi preparatami syntetycznymi odpowiedników kwasu hialuronowego.
Obecnie na świecie dostępnych jest wiele produktów pochodnych kwasu hialuronowego. Leczenie stawów poprzez wstrzykiwanie takiego preparatu bezpośrednio do stawu umożliwia stabilizację struktury chemicznej płynu stawowego. Przez to poprawia się smarowanie stawu, co bezpośrednio zmniejsza ból i poprawia ruchomość chorego stawu. Często już po pierwszym zastrzyku chorzy odczuwają istotną poprawę funkcji i zmniejszenie dolegliwości bólowych. Pamiętać jednak trzeba, że pełna kuracja tymi preparatami jest rozłożona w czasie (3-5 tygodni) oraz że nie jest to lek przeciwbólowy i efekty działania mogą występować dopiero po kilku tygodniach od podania pierwszej dawki leku. Zwykle w trakcie kuracji stosujemy od 3 do 5 zastrzyków w odstępach tygodniowych do jednego stawu. Alternatywą są preparaty w tak zwanym jednym strzałem (one shot) podawane jednorazowo. Kurację można bezpiecznie powtarzać co kilka – kilkanaście miesięcy przy odczuwalnym nawrocie dolegliwości. Preparaty można bezpiecznie stosować do wielu stawów jednocześnie. Podczas stosowania preparatu praktycznie nie występują objawy uboczne, a prawidłowo wykonany zastrzyk dostawowy nie powoduje wystąpienia dolegliwości bólowych. Nie ma także żadnych ograniczeń po wykonanym zastrzyku. Praktycznie zaraz po nim można wracać do zajęć codziennych. Leki z tej grupy są bezpieczne i dobrze tolerowane nawet przez alergików, niezwykle rzadko wywołują odczyny skórne. Istnieje szereg publikacji potwierdzających działanie przeciwzapalne, przeciwbólowe i osłaniające chrząstkę stawową.
Iniekcje preparatów kwasu hialuronowego są alternatywą leczenia preparatami chodroprotekcyjnymi (Glukozamina, Chondroityna) oraz zmniejszają zapotrzebowanie na doustne preparaty przeciwbólowe i iniekcje sterydowe działające tylko objawowo – zmniejszające dolegliwości bólowe.
W swojej praktyce stosuję kilka różnych preparatów kwasu hialuronowego zarówno w klasycznych 3 – 5 iniekcjach oraz w pojedynczym strzale. Szczegóły w cenniku.e.